Akciğer Kanserinde Yeni Bir Yöntem: Hedefe Yönelik İntratümöral – İmmuno Terapi
Seyhan I.
Celikoglu, MD,* Firuz Celikoglu, MD,* and Eugene P. Goldberg, PhD†
İntratümöral kemoterapi: sitotoksik
ilacın (kanser hücresini öldürücü) fleksibl bir bronkoskoptan, doğrudan doğruya tümör dokusu içine enjekte
edilmesinden ibaret yeni bir girişimsel kanser tedavi yöntemidir. İntratumoral
kemoterapi bir taraftan tıkanmaya yol açan bronş (hava yolu) içindeki tümör
kitlesinin ortadan kaldırılmasını sağlarken; diğer taraftan da normal hücrelere
zarar vermeksizin sadece kanser hücreleri üzerinde sitotoksik (öldürücü) bir
etki yapar. İntratümöral lokal enjeksiyon ile terapötik (tedavi edici)
maddelerin lokal olarak lenf bezleri ve tümör içine verilmesinin üstünlüğü tümör dokusu içinde
ilacın eşit dağılımı ile beraber intravenöz yol ile asla elde edilemeyecek
yükseklikte lokal bir konsantrasyonun sağlanması; buna karşılık önemli sistemik
yan etkilerin ortaya çıkmamasıdır.
İntra Tumoral tedavi, bronş içini tıkayan tümör kitlesini
ufaltarak veya ortadan kaldırarak sağladığı yarar yanında lokal bir kemoterapi
ve immunoterapi etkisi (aşı etkisi) de yaptığı gösterilmiştir.
Prof.Seyhan Çelikoğlu tarafından, İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesinde, 1986 yılında
bronşlardaki tümör tıkanmalarını
ortadan kaldırmak amacı ile intratumoral local akciğer kanser tedavisinde dünyada
ilk klinik çalışmalar başlatılmıştır ve 1990 da ilk yayın yapılmıştır.
Goldberg ve ark.Deneysel Hayvan çalışmaları :sitotoksik ilaçların tümör kitlesini
ufaltarak veya ortadan kaldırarak sağladığı yarar yanında lokal bir
kemoterapi ve immunoterapi etkisi (aşı etkisi) de yaptığını
göstermişlerdir.
1986 dan beri yaptığımız bu
araştırmalarımızın sonucunda , yeni tanı konulmuş inoperabl (opere
edilemeyen) akciğer kanserlerinde eş
zamanlı olarak radyoterapi ile birlikte “cisplatin” ile intratumoral adjuvant lokal tedavi yapmaktayız.
İNTRA TUMORAL LOKAL KEMOTERAPİNİN YARARLARI:
- Genel toksik etki olmadan lokal olarak yüksek doza ulaşılması
- Tumör dokusunu hızla öldürerek , tumor dokusunun küçültmesi
- Başlangıçta Ameliyat edilemeyen bronş kanserlerinde, tedaviden sonra cerrahi tedavi imkanı yaratabilmesi
- Hiçbir hastada klasik kemoterapide olabilen, sistemik hiçbir yan etki görülmemiştir.
- İntratumoral lokal kemoterapi, Sistemik Kemo Terapi , Radyo Terapi ile eş zamanlı yapıla bilmesi
İntratumoral kemoterapi uygulanması için bronkoskopi işlemi yapılır. Bronkoskopi işlemi, hastane ortamında, lokal anestezi ve sedasyon altında uygulanan , hastanın hastanede yatmasını gerektirmeyen, günübirlik operasyon işlemidir.
Fleksibl Bronkoskopi işlemi:
Hastalar, standart moniterizasyon, ve tam donanımlı Bronkoskopi odasına alınır. Bronkoskopiden önce klinik, rutin laboratuvar tetkikleri incelenir. Akciğer tomografisi , PET CT , dikkatlice incelenerek tümörün lokalizasyonu , bronş dışı yayılımı değerlendirilir. Damar yolu açılır, rutin işlem esnasında normal serum, sedasyon için intra venöz midazolamad meperidine uygulanır.
İntratumoral uygulama sırasında ve sonrasında tümörde neler oluyor.?
Bronkoskopi ile görülen tümorde , ilacın lokal enjeksiyonu esnasında yada sonrasında, tümör kitlesinde küçülme oluyor ve havayolunu tıkayan tümörün neden olduğu atelektazi ( akciğerin sönmesi), tıkanmaya bağlı pnomoni (post obstriktif pnomoni) de düzelme oluyor.
İntratumoral injeksiyon, aynı zamanda tümör dokusunda hemostatik (kanamayı durdurucu ) etki yapıyor. Tumörün kanaması intratumoral enjeksiyondan sonra duruyor.
Lokal olarak çok yüksek konsantrasyonda verilebilen sitotoksik ilacın tümör hücrelerini öldürücü nekrotik etkisi sayesinde , kanama duruyor, tümör kitlesi küçülüyor. Nekroze olan Tümörün, vücudun immun (bağışıklık) sistemine tanıtılması sayesinde immuno teropötik etki sağlanıyor, Yüksek konsantrasyondaki ilaç çevredeki lenf bezleri içine lenfatik dolaşımla giderek lenf bezlerindeki metastazlara da etkili oluyor
İntratumoral İşlem sonrası Takip:
İntratumoral tedavi uygulaması sonrası özel bir takip gerektirmez. Hastalar işlem sonrasında , lokal anestezi ve sedasyon etkisi geçtikten 1-2 saat içerisinde aynı gün evlerine gidebilirler.
İntra Tumoral Kemoterapi Tedavi protokolü:
Yeni tanı konulmuş, inoperabl (opere edilemeyen) hastalarda, intratumoral işlemi, 3 hafta , haftada bir uygulanır (1.,8., 15., ve 21. Günler). Hemen sonra radyoterapi başlatılır. Bronş tıkanıklığı açılırsa, hava yolu açıklığı devamlıysa, bronkoskopi kontrolleri, 4-6 ay süreyle ayda bir tekrarlanır, ve sonra bir yıl boyunca 3 ayda bir tekrarlanır.
İntratumoral kemoterapi tedavi etkileri, sonuçları ; Yayınlarımız:
1-Seyhan I. Çelikoğlu, Firuz Çelikoğlu. Direct injection of anti-cancer drugs into endobronchial tumours for palliation of majör airway obstruction. Postgrad Med J 1997; 73: 159-162 ©
2-Seyhan I. Çelikoğlu, Firuz Çelikoğlu, Eugene P. Goldberg. “Endo bronchial intratumoral chemotherapy (EITC) followed by surgery in early non-small cell lung cancer with polypoid growth cousing erroneous impression of advanced disease Lung Cancer .2006;54: 339-346
3-Firuz Çelikoğlu ,Seyhan I. Çelikoğlu, , Amanda M.York, Eugene P.Goldberg “Intratumoral administration of cisplatin through a bronchoscope followed by irradiation for treatment of inoperable non-small cell obstructive lung cancer. Lung Cancer .2006;51: 225-236
4- Firuz Çelikoğlu and Seyhan Çelikoğlu.“Intratumoral chemotherapy with 5-fluoruracil for pallition of bronchial cancer in patients with severe airway obstruction J Pharm Pharmacol. 2003; 55:1441-1448
5- Firuz Celikoglu, Seyhan I. Celikoglu, Eugene P. Goldberg. “Bronchoscopic intratumoral chemotherapy of lung cancer” Lung Cancer (2008) 61, 1—12
6- Seyhan I. Celikoglu, MD,* Firuz Celikoglu, MD,* and Eugene P. Goldberg .”Intratumoral Cancer Chemotherapy Through a Flexible Bronchoscope” J Bronchol 11, Number 4, October 2004
7-Firuz Celikoglu, Seyhan I. Celikoglu and Eugene P. Goldberg. “ Intratumoural chemotherapy of lung cancer for diagnosis and treatment of draining lymph node metastasis.” Journal of Pharmacy and Pharmacology 2010; 62: 287–295
8- Firuz Celikoglu, MD,* Seyhan I. Celikoglu, MD,*and Eugene P. Goldberg, “Endobronchial Intratumoral Chemotherapy” J Bronchol _ Volume 15, Number 4, October 2008
9- Firuz Çelikoğlu, Çiğdem Papilla , Seyhan Çelikoğlu.”Endobronşiyal İntratumoral Kemoterapi (ITK) nın Teknik Özellikleri” Solunum 2007; Vol: 9 Say›: 3 Sayfa: 175- 82
10- Firuz ÇELİKOĞLU, Çiğdem PAPİLA, Seyhan İ. ÇELİKOĞLU.” Akciğer kanserinde sitotoksik ilaçların tümör içine direkt enjeksiyonu ile uygulanan endobronşiyal kemoterapi. Tüberküloz ve Toraks Dergisi 2008; 56(3): 337-343
11- Wolfgang Hohenforst-Schmidt. Firuz Çelikoglu, Seyhan Celikoglu .”Intratumoral chemotherapy for lung cancer: re-challenge current targeted therapies. Drug Design, Development and Therapy 2013:7