Astımın Tanı ve Tedavisinde Bilmeniz Gerekenler
Sizde astım olduğunu öğrendiniz... Endişelisiniz, fakat üzülmeyin. Çünkü, astım kontrol altına alınabilir! Astımınızı
kontrol etmeyi öğrenirseniz, astım hayatınızı yönlendirmez.!
Astımınız varsa:
- Astım hastalığını ciddiye alın
- Astım için doktorunuzun verdiği ilaçları düzenli kullanın
- Kullandığınız ilaçlar astım belirtilerini ortadan kaldırmıyorsa derhal doktorunuza başvurun.
Astım belirtilerini tanıyın!
- Soluk alıp verirken göğsümde ıslık sesleri işitiyorum.
- Göğsümde sıkışma hissi oluyor.
- Durup dururken nefesim sıkışıyor.
- Art arda öksürüyorum.
- Hareket ederken veya bir hareketten hemen sonra öksürüyorum.
- Hareket ederken veya bir hareketten hemen sonra nefesim daralıyor.
- Geceleri devamlı öksürüyorum.
- Bu belirtilerin bir veya birden fazlası beni gece uykudan uyandırıyor.
Ara sıra bu belirtiler sizde oluyor mu?
Bu belirtilerin herhangi birisi sizde
uzunca bir süreden beri bulunuyorsa astımınız var demektir. Astım belirtileri insandan insana değişir
hatta aynı insanda farklı zamanlarda değişik belirtiler bulunabilir. Astım belirtileri kısa veya uzun bir
süre devam ettikten sonra kaybolur. Belirtili dönemlere astım krizi veya astım
nöbeti adı verilir. Nöbetler arasında şikayetler bulunmaz.
DİKKAT!
Göğüste hafif sıkışma hissi, hafif ıslık
sesi, öksürük, uykuya dalarken huzursuzluk, sinirlilik, boğazda yanma, gözde
sulanma astım nöbetinin başlayacağını gösteren belirtilerdir. Öncü belirtilerinizi iyi tanıyın!
Böylece erken önlem alma olanağını sağlayabilirsiniz.
Astım nöbetini başlatan etkenleri araştırın. Genellikle nefes yollarınızı tahriş eden herhangi bir etkenle
karşılaşınca astım nöbetiyle ilgili şikayetler başlar. Bu etkenlere astım
nöbetini tetikleyen (başlatan) etkenler denir.
Astım nöbetlerini tetikleyen etkenlerin
en önemlileri:
- Virüs enfeksiyonları: soğuk algınlığı veya grip virüsü gibi
- Üst solunum yolu enfeksiyonları: anjin, bademcik iltihabı, kafa sinüslerinde iltihap, burun ve burun arkası iltihapları
- Alerjenler: ev tozları, çiçek tozları,küfler,evcil hayvanlar, hamam böcekleri vs.
- Hava kirliliği
- Sisli hava
- Soğuk hava: kuru soğuk rüzgar, ani hava değişmeleri
- İş yeri ya da evde zararlı gazlar: soba dumanı, kızartma dumanı gibi
- Egzoz gazı
- Hızlı solumaya yol açan her türlü egzersiz
- Klima
- Sigara dumanı
- Her türlü kokulu maddeler
- Uyku (astım nöbetleri uykuda sabaha karşı olur)
İyi haber: Astım nöbetlerinizi başlatan etkenleri
öğrenirseniz bunlardan uzak kalarak nöbetlerinizi önleyebilir, astımınızı
kontrol altına alabilirsiniz.
- Yaşadığınız yerlerde, evinizde, iş yerinizde bunları uzaklaştırmaya veya bunlardan uzak kalmaya gayret edin.
- Astımınızı tetikleyen faktörleri öğrenmek için ‘deri alerji testleri’ yaptırabilirsiniz.
- Sigara dumanı nöbeti başlatıcı en önemli etkendir. Eğer sigara içiyorsanız derhal bırakın. Doktorunuz size sigarayı bırakma hususunda çok yardımcı olabilir. Sigara içen ailelerin çocuklarında astım çok daha sık görülür, çocukta astım varsa çok daha ağır seyreder.
- Astım her yaşta başlayabilir. Astım ilk defa bebeklik ve çocukluk yaşında başlayabildiği gibi orta ve ileri yaşlarda da ilk defa ortaya çıkabilir. Çocukluk yaşlarında başlayan Astım,yaş ilerledikçe hafifler ve erişkin yaşına gelince kaybolabilir.
Astım nöbetleri:
Bazı astımlılarda nöbetler gerçekten çok
hafiftir. Sadece birkaç dakika sürer. Haftada bir iki defa gelebilir. Aylarca
nöbet gelmeyebilir. Bu kimseler yılda 5-6 defa birkaç hafta süren kendilerinin
soğuk algınlığı olarak tanımladıkları rahatsızlık dönemlerinden söz ederler. Bu
dönemler gerçekte astım nöbetleridir. Fakat bu kimseler kendilerini hasta kabul
etmezler. Gerçekte bu dönemlerde rahatsız ve huzursuzdurlar. Bu insanlarda
astım tedavisi yapılırsa hiç bilmedikleri mutlu bir yaşamın var olduğunu
hayretle keşfederler. İşte bu hafif astımı ortaya çıkartmak hekimin en önemli
görevidir.
Astım çok hafif belirtilerle beraber olsa bile mutlaka
devamlı tedavi gerektiren bir hastalık olarak kabul edilmelidir.
Astımlının çektiği sıkıntıyı
anlayabilmek için, burnunuzu elinizle tıkayın ve gazoz içmek için kullandığınız
bir kamıştan nefes alıp vermeye çalışın. Astım nöbeti sırasında hastanın neler
çektiğini hemen anlarsınız. Bir süre sonra kamışı bırakıp normal soluduğunuz
zaman tedavi ile nefes yolu açılan astımlının mutluluğunu hissedebilirsiniz. Astım kontrolünün amacı, nöbetleri
tedavi etmek değil, nöbetlerin oluşmasını önlemektir.bu bakımdan tedavinin
esası enflamasyonu önleyici uzun süre düzenli, ilaç kullanmaktır.
Dikkat! Herhangi bir astım nöbetinde
ÖKSÜRÜK olsa bile ASLA öksürük kesici bir ilaç KULLANMAYINIZ!