Astım Hastalığında Önemli Problem: Erken Dönemde Tanı Konulamaması

Doktor-Hasta İş Birliğinin Önemi
Bunun en önemli sebebi hastaların şikayetlerini önemsemeyerek doktora başvurmaması veya grip oluyorum, bronşitim var diyerek doktoru yanlış yönde yönlendirmesidir. Diğer taraftan astım kelimesi hastaları çok ürkütmekte ve bu tanıyı kabul etmekten kaçınmaktadırlar. Doktor astımın çoğu zaman çok hafif seyrettiğini ve başarı ile kontrol altına alınabildiğini hastasına iyice açıklamalıdır. Toplumda astım %5-10’lara kadar varan çok büyük sıklıkta bulunur.

Astım teşhisi için neler yapılır?
Hastanın tıbbi hikayesi öğrenilir. Bir kimsenin ana baba veya yakın akrabalarında astım veya solunum şikayetlerinin astıma bağlı olabileceğini doktor dikkate almalıdır.

Astım teşhisi için yapılan laboratuvar muayeneleri:

  • Göğüs röntgen filmi,
  • Kan tetkikleri,
  • Alerji deri testi
  • Solunum fonksiyon testi. 
Böylece başka akciğer hastalıklarından astım ayrımı yapılır. Astımla beraber başka akciğer hastalığı yoksa astımlı hastada röntgen filmi normaldir. Astım hastalığı gerçekte sadece bronş dediğimiz hava yollarının içini örten zarın(mukozanın) hastalığıdır.

Tedavinizi düzenleyen doktor en çok neyi öğrenmek ister?
  • Gece solunum probleminiz oluyor mu? Bu yüzden gece uyuyamıyor musunuz?
  • Astım nöbetlerinden dolayı gündüz işlerinizi yapmakta güçlük çekiyor musunuz?
  • Şikayetlerinizi kontrol etmek için doktorunuzun verdiğinden daha fazla bir dozda nefes açıcı ilaca gerek duyuyor musunuz?
Astımın tıbbi tedavisi ve kontrolü
Doktorunuz size en uygun astım ilacını, sizin için en etkili dozda verir. Ayrıca evde kendi başınıza test yapmanız için zirve akım ölçerini size verip nasıl kullanacağınızı, hangi saatlerde ölçüm yapacağınızı öğretir. Böylece belirli zamanlarda kendi kendinize yaptığınız ölçümleri bir çizelgeye yazarak doktorunuza götürürsünüz. Zirve akım ölçümleri ilaçların sizdeki etkisini göstermesi bakımından çok yararlı olur. Bazı kimselerde hava yolları daraldığı halde şikayetleri çok az olabilir, hatta hiçbir sıkıntı duymayabilirler. Zirve akım ölçümlerinin düzenli kullanılması böyle şikayetsiz astım durumlarında tıkanıklığın başladığını gösterir. Hastalık daha kötüye gitmeden hasta gerekli ilaçlara başlayabilir.

Dikkat! 
Astımın belirtileri zaman zaman değişebilir.
Geceleri uykuda mide asidininin yemek borusundan geçerek gırtlağa ulaşması sonucunda yaptığı tahriş astım nöbetlerine sebep olabilir. Yeni gelişen bir burun enfeksiyonu veya saman nezlesi astımın gidişini etkileyebilir. Burunda polip bulunan astımlılarda aspirin alınca nöbetler ortaya çıkabilir. Aspirin ve romatizma ilaçları evvelce zarar vermediği halde günün birinde astım nöbetlerine yol açabilir. Yüksek tansiyon tedavisi için kullanılan beta-bloker adı verilen ilaçlar astım nöbetini başlatabilir. Doktor bu durumları periyodik kontrollerinizde ortaya çıkarır. Kullandığınız ilaçların etkileri değişebilir.Bunların yerine başka ilaçların kullanılması gerekebilir. Size daha yararlı olabilecek astım ilaçları keşfedilmiş olabilir. Bütün bunlar düzenli olarak doktora muayene olmanın önemini açıklar.

Astım kontrolünde hastanın rolü
Astımınızı iyi kontrol etmeniz için üç şeye çok dikkat etmelisiniz:
  1. Doktora düzenli olarak kontrole gidin. Bu çok önemlidir. Astım belirtileri zamanla değişebilir. Astım nöbetlerini başlatan etkenlerde değişebilir. İlaçlarınızın değişmesi gerekebilir. Bu bakımdan doktorunuzla düzenli bir şekilde irtibat halinde olmanız astımınızın kontrolünde çok önemlidir.
  2. Astım ilaçlarınızı doktorunuzun önerdiği gibi alınız. Kendinizi sağlıklı bile hissetseniz ilaçlarınızı kullanmaya devam ediniz. Bu sayede solunum problemleri ortaya çıkmadan önlenir.
  3. Astım nöbetlerinizi nelerin başlattığını ve sağlıklı kalabilmek için ne yapmanız gerektiğini öğrenin. Özellikle çocukların anne ve babaları veya yakınları astım nöbetlerinde alınacak önlemleri iyi bilmelidirler. Özellikle evin içinde veya çalıştığı yerde sigara içilmesine astımlı asla müsaade etmemelidir.